شناسایی نماتدهای انگل گیاهی مزارع و گلخانه های خیار منطقه جیرفت و کهنوج و بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه ای meloidogyne cruciani با استفاده از نشانگر rapd-pcr

به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی مزارع و گلخانه های خیار منطقه جیرفت و کهنوج، طی سال های 1386 و 1387، تعداد 45 نمونه خاک و ریشه از مزارع و گلخانه های خیار جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، شتستشوی خاک و ریشه ها و استخراج نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ، تثبیت و انتقال آنها به گلیسرین با استفاده از روش دگریس و جن کینز(1969) انجام گرفت. سپس از نماتدهای جدا شده به تفکیک جنس، لام های میکروسکوپی تهیه شد. پس از بررسی های میکروسکوپی، اندازه گیری های لازم و رسم تصاویر مورد نیاز، شناسایی گونه ها با استفاده از منابع و کلیدهای معتبر موجود انجام گرفت و تعداد 16 گونه نماتد متعلق به 13 جنس شناسایی گردید که عبارت اند از: aphelenchus avenae, aphelenchus isomerus, aphelenchoides bicaudatus, basiria graminophila, boleodorus thylactus, ditylenchus longimatricalis, ektaphelenchoides compsi, filenchus vulgaris, geocenamus nanus, irantylenchus clavidorus, meloidogyne javanica, meloidogyne cruciani, pratylenchus neglectus, pratylenchus thornei, psilenchushilarulus, tylenchorhynchus goffarti از بین جنس ها و گونه های شناسایی شده دو گونه aphelenchus isomerus و ditylenchus longimatricalis و جنس ektaphelenchoides و یک گونه از آن ektaphelenchoides compsi برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. در ادامه تحقیق، به منظور شناسایی نماتدهای ریشه گرهی گلخانه های خیار منطقه جیرفت، تعداد 35 نمونه خاک و ریشه آلوده به نماتد از ده گلخانه خیار مربوط به سه ناحیه عمده خیارکاری جمع آوری گردید. در این نمونه ها علاوه بر گونه meloidogyne javanica که گونه غالب منطقه بود، گونه meloidogyne cruciani نیز جداسازی، شناسایی و پس از خالص سازی در گلخانه بر روی رقم حساس گوجه فرنگی تکثیر گردید. جهت بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه ای آن استخراج dna هر جمعیت انجام و تکنیک rapd-pcr با ده آغازگر تصادفی و با استفاده از کیت انجام شد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار ntsys و با توجه به نتایج کلی، نشانگر rapd-pcr توانست 71 تا 92 درصد تشابه بین ده جمعیت گونه مورد مطالعه را نشان دهد